O AUTOR DO MES
NOVEMBRO
Henrik Ibsen
Este autor, nacido en Cristianía e morto
en Oslo (que é a mesma cidade), foi un dos dramaturgos fundamentais do século
XIX.
Tivo una vida longa, pois naceu en 1828 e
morreu en 1906. Comezou a escribir moi novo, tivo cargos importantes
relacionados co teatro, viviu fóra da súa Noruega natal. Publicou e fixo
representar multitude de obras. A nós parécennos a máis destacables aquelas
escritas a partir de 1867 (é dicir, as posteriores a Brand e Peer
Gynt: Casa de bonecas, Hedda Gabler, A dama do mar, Xoán
Gabriel Borkman, Os pilares da sociedade, Un inimigo do pobo,
O mestre Solness, O pequeno Eyolf, Cando resucitemos...).
Pulsa na imaxe e le Casa de bonecas. Tamén podes ver a versión que RTVE fixo no seu ESTUDIO 1 no seguinte enlace: https://www.youtube.com/watch?v=y-BzT5QCoSc |
Ibsen é coñecido, sobre todo, pola súa
obra Casa de bonecas, considerada precursora do feminismo. O certo é que
o autor noruegués varias veces critica o machismo da sociedade do seu tempo
(por exemplo, en Espectros), pero non idealiza ás mulleres. Entre os
seus admirables personaxes femininos, hainos moi diversos. Se non, lede A
dama do mar, Hedda Gabler, Xoán Gabriel Borkman... En Os
pilares da sociedade dá a entender que os sosténs da sociedade son as
mulleres máis que os homes, pero, por riba de todo, a verdade, a liberdade e a
xustiza. Con frecuencia indaga nos problemas matrimoniais ou familiares. A súa
mensaxe é que os membros da parella deben ser responsables e libres.
Xunto ás mulleres intelixentes, gusta de
presentar homes enérxicos, movidos, á maneira nietzscheana, pola vontade de
poder, dispostos a sacrificar todo -incluso os seus sentimentos ou o seu
sentido ético- por obter riqueza, soñando ás veces coa mellora da sociedade,
pero non sempre. Uns triunfan, como Werle, en O pato salvaxe, e outros
fracasan, como Xoán Gabriel Borkman. Algúns, dunha moralidade máis elevada,
enfróntanse a eles, como o protagonista de Un inimigo do pobo, obra que
na nosa sociedade resulta plenamente actual.
No século XIX, Ibsen representou o
Naturalismo. Así foi admirado por Zola. Nos seus dramas aparecen aspectos
típìcos do movemento: a lei da herdanza, a loita pola vida, a supervivencia dos
máis fortes, a presentación dos enfrontamentos de clase... Poucas veces dá
cabida a elementos fantásticos -dentro das súas obras realistas, só en O
pequeno Eyolf-. O exemplo máis significativo do poder da fantasía na súa
obra é a coñecidísima, grazas á obra musical de Grieg, Peer Gynt. Outra
cousa é o simbolismo, que, en obras como O pato salvaxe, acada unha gran
complexidade.
Ibsen usou unha técnica bastante
recorrente e efectiva. Como recomendaba Aristóteles para as traxedias, as súas
mellores obras son un desenlace que pode abarcar de tres a cinco actos. Con
frecuencia o pasado reaparece, ás veces en forma de “espectros”, que son as
pegadas que deixou un personaxe xa desaparecido que condiciona a situación
dramática dos protagonistas.
Ocasionalmente, buscando unha impresión
forte no espectador, talvez cae na esaxeración, pois nalgunha obra pode
asombrar o número de suicidios que se producen. Hai evidentemente unha
presentación pesimista do mundo e do individuo que o emparenta con outros
autores nórdicos como Strindberg ou mesmo o cineasta Ingmar Bergman, pero os
seus personaxes son cribles, humanos e complexos, non seres anxelicais ou
demoníacos. Poden ser rebeldes ou convencionais, liberais ou conservadores,
incluso poden oscilar entre ambos polos. Aínda que autor critica os seus
prexuízos, a súa hipocrisía, incluso a súa febleza, sempre procura amosalos con
luces e sombras.
Pulsa na imaxe e le Hedda Gabler. No seguinte enlace tamén podes acceder a un "Cuaderno Pedagógico" del centro dramático nacional: http://cdn.mcu.es/wp-content/uploads/2012/08/N-79-Hedda-Gabler.pdf |
Por
todo o anterior, cremos que Henrik Ibsen merece ser o noso autor do mes de
novembro.
Na nosa biblioteca podedes atopar un tomo con Casa
de bonecas, Espectros e O pato salvaxe, ademais de varias
edicións da primeira obra citada, que non é posiblemente o seu mellor drama.
En Internet, podedes buscar páxinas como ProjectGutenberg, onde encontraredes, en distintos idiomas, os seus libros
fundamentais.
Os correspondentes carteis da biblioteca son os seguintes: